Uluslararası Uzay İstasyonu

Uluslararası Uzay İstasyonu ve Dünya

Uluslararası Uzay İstasyonu, dünyanın 5 büyük uzay ajansı tarafından kurulan, işletilen ve geliştirilen dünya yörüngesinde dolaşan dev boyutlardaki uzay aracıdır. İstasyon ABD'nin NASA, Rusya'nın Roscosmos, Avrupa Devletleri'nin ortaklaşa kurduğu ESA, Japonya'nın JAXA ve Kanada'nın CSA isimli uzay ajansları tarafından kurulmuştur. Zaman içinde başka devletlerin uzay ajansları da çeşitli anlaşmalarla katkıda bulunmuş ve bulunmaya devam etmektedir.


20 Kasım 1998'de Rusya tarafından uzaya fırlatılan Zarya isimli modül istasyonun ilk bileşenini temsil ediyordu. İlk astronot ekibi 02 Kasım 2000 tarihinde istasyona ulaştı. O tarihten günümüze istasyonda sürekli görev yapan ekipler bulunmaktadır. Bu uzayda personel bulunması açısından en uzun süreli görev olmuştur ve halen kendi rekorunu geliştirmeye devam etmektedir.

Uzay İstasyonu'nun içinden bir görünüm

İstasyon 200'den fazla astronotu ağırlamıştır. Her iki-üç ayda bir değişen astronot ekipleriyle bu sayı sürekli artmaktadır. İlk modülün fırlatılmasından sonra geçen süreçte çok sayıda yeni modül eklenmiş ve istasyon büyük boyutlara ulaşmıştır.

İstasyona daha önceleri NASA mekikleriyle de astronotlar götürülse de günümüzde sadece Rus Soyuz kapsülleriyle astronotlar taşınmaktadır. Kargo taşımacılığı ise birçok farklı kanaldan yapılmaktadır. Soyuz kapsüllerinin yanı sıra, Avrupa Uzay Ajansı'nın ATV isimli araçları, JAXA'nın kapsülleri ve son yıllarda NASA'nın özel sektöre yönlendirmesi sayesinde SpaceX firmasının Dragon kapsülü ve Orbital Sciences Corporation'a ait Cygnus Uzay Aracı kargo taşımacılığında kullanılmaktadır.

İstasyon birçok amaca hizmet etmektedir. Yerçekimsiz ortam deneyleri, birçok uzay araştırması, uzay yürüyüşleri, dünya ile canlı bağlantılar ve benzeri birçok görev istasyonda icra edilmektedir. Özellikle son yıllarda istasyondan canlı görüntülerin NASA TV'de yayınlanması ve astronotların sosyal medyadaki paylaşımları istasyonu oldukça popüler hale getirmiştir.

İstasyon dünyadan çıplak gözle görülebilmektedir. Dünya yörüngesinde yaklaşık 400 kilometre yükseklikte bulunan istasyon dünyanın etrafında bir günde yaklaşık 16 tur atmaktadır. NASA ve çeşitli bazı siteler istasyonun ne zaman, nereden geçeceğini yayınlamakta ve bu bilgilerle çıplak gözle gözlem yapılabilmektedir.

İstasyon enerjisini güneş panellerinden sağlamaktadır. Astronotların ihtiyacı olan yiyecek, içecek vs. dünyadan gönderilmekte, özellikle atıklar mümkün olduğu kadar dönüştürülerek tekrar kullanılmaktadır. Atıkların bir kısmı kargo araçlarıyla dünyaya gönderilmekte ve incelenmekte, bir kısmı da geri dönüşümsüz kargo araçlarıyla dünya atmosferine girerken yanmaktadır.