Karbon zengini gezegenler su fakiri olabilir..

Solda karbon fakiri, sağda ise karbonu bol bir gezegen canlandırması

NASA tarafından finanse edilen teorik bir çalışmaya göre karbon zengini ötegezegenler su açısından oldukça fakir olabilir. Elmas gezegen olarak tanımlanan bu gezegenlerde suyun çok az olduğu düşünülüyor.

Güneşimiz karbon fakiri bir yıldız. Dünyamız da buna bağlı olarak daha çok karbondan değil silikattan oluşuyor. Güneşe göre daha fazla karbon içeren yıldızların yörüngelerindeki gezegenlerin de daha fazla karbondan oluştuğu düşünülmekte.

Karbon bazlı ötegezegenler hakkında yapılan modellemeler bu gezegenlerdeki buzlu su depolarının tahmin edilenden çok daha az olduğunu ortaya koydu.

Amerikan Astronomi Derneği'nin 7 Ekim 2013'te düzenlenen toplantısında söz konusu çalışmayı sunan Torrence Johnson 'Dünyamızdaki suyun kaynağı buzlu asteroitler ve kuyruklu yıldızlardır. Karbon zengini yıldızların çevresindeki gezegenlerin ise kuru olduğunu gördük.' dedi.

Johnson ve ekibi karbon zengini yıldızların çevresindeki gezegenlerdeki bol miktarda karbonun oksijenin dolaşımını engellediğini ortaya koydu.

Ekibin diğer bir üyesi Cornell Üniversitesi'nden Jonathan Lunine ise yaptığı açıklamada: 'Karbon yaşamın ana unsurudur. Ama çokluğu oksijenin uzak tutulmasına ve suyun oluşmasına neden olacaktır.' dedi.

Güneş Sistemi dışındaki gezegenleri ifade edilen ötegezegenler araştırılırken ilk önce yaşanabilir olup olmadıklarına bakılır. Gezegenin yörüngesinin sıvı suyun oluşmasına izin verecek bölgesi olan 'Goldilocks' yani Yaşanabilir Bölgesi'nde olması en önemli unsurdur. NASA'nın Kepler Teleskobu elde ettiği verilerle Yaşanabilir Bölge'de yer alan ötegezegenler tespit etti. Halen analiz edilen verilerle Yaşanabilir Bölge'deki bu gezegenlerden Dünya boyutlarında küçük gezegenler bulunmaya çalışılıyor.

Gezegenin Yaşanabilir Bölge'de yer alsa dahi okyanuslar oluşturacak yeterli suyun olup olmadığı ikinci en önemli soru. Araştırmayı yürüten Johnson ve ekibi bu sorunun cevabını bulabilmek için Güneş'in karbon-oksijen oranlarını baz alarak gezegen modelleri oluşturmaya çalışıyor. Güneş diğer tüm yıldızlar gibi Büyük Patlama'dan ve sonrasından itibaren oluşmuş hidrojen, helyum, azot, silisyum, karbon ve oksijen gibi birçok elementi içeriyor.

Yapılan gezegen modelleri her yıldız sisteminde ve her gezegende farklı sonuçlar ortaya koyuyor. Çalışmanın ana konusu olan karbon zengini yıldızlara model uygulandığında su ortadan kayboluyor.

Torrence Johnson, son olarak şunları ifade etti: 'Tüm kayalık gezegenler aynı değildir. Dünya büyüklüğünde bir elmas gezegen bulunsa dahi hayat içermeyen, çöllerle dolu ve çok az su içeriyor olabilir.'

Kaynak: NASA