27 Ekim 2013 Pazar

Bumerang Nebulası: Evrenin en soğuk nesnesi


Bumerang Nebulası
Astronomlar, evrendeki bilinen en soğuk nesneye dair daha fazla bilgi toplayabilmek için teleskoplarını Bumerang Nebulasına çevirdiler. Nebulanın gerçek şekli ve en düşük sıcaklıklarını ölçmek amacıyla bilim insanları yer teleskoplarının yanı sıra Hubble uzay teleskobundan da yardım alıyorlar.

Şili’nin Atacama çölünde bulunan ALMA teleskobunu kullanarak alıcıları 500 ışık yılı uzaklıktaki Centaurus takımyıldızına çeviren astronomlar, nebuladaki yıldız sisteminin gezegenimsi nebula haline gelmeye başladığını, yani yaşlı bir kırmızı dev sınıfındaki yıldızın iyonize gazlardan oluşan kabuğunu fırlatarak yaşamının sonuna yaklaştığını gözlemlediler.


Bumerang nebulası, yalnızca 1 Kelvin (-272 santigrat derece) sıcaklığı ile evrende gözlemlenen en soğuk nesne olarak biliniyor. Ancak yıldızlararası uzayda sıcaklığı, Büyük Patlama nedeniyle yayılan ısının kalıntıları nedeniyle 28 K (-270 santigrat) dereceye kadar yükseliyor.

Daha önceki gözlemler, nebulanın uçlarda daha geniş, kum saatine benzer bir yapıya sahip olduğunu gösteriyordu. Ancak nebuladaki karbonmonoksit dağılımını izleyen araştırmacılar, ana yıldızın çevresinin milimetrik toz parçacıkları ile çevrelenmiş olduğunu ve bu yüzden ışığın ters yönlerden kaçmasına ve kum saati benzeri bir görüntü almasına neden olduğunu keşfettiler.

NASA’nın Jet Motoru Laboratuvarı bilim adamlarından Raghvendra Sahai, “ALMA sayesinde, son derece soğuk olan bu esrarengiz nesnenin gerçek doğası hakkında çok daha fazla bilgiye ulaşabiliyoruz.. Önceleri çift loblu bumerang benzeri bir yapıya sahip olduğunu sandığımız nebulanın aslında çok daha geniş, ve gittikçe genişleyen bir yapısı olduğu ortaya çıktı” dedi.

Yıldızların nasıl söndüklerini ve gezegensel nebulaya nasıl dönüştüklerini öğrenmenin önemine değinen Sahai, ALMA sayesinde Güneş’e benzer yıldızların yaşamlarına dair bilgi edinilebildiğinin altını çizdi.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder