Güçlü bir güneş fırtınası dünya çapında elektrik kesintilerine yol açabilir.

Güneş - 03 Mayıs 2013

Güneş patlamaları 2013 yılında dünyaya yönelik ciddi tehditler oluşturabilir. Güneşin faaliyetlerinin yoğunlaştığı 11 yıllık döngülerinin tepe noktasını ifade eden 2013 yılında şu ana kadar güçlü güneş patlamaları meydana gelse de bunların tamamı güneşin dünyaya bakmayan yüzünde gerçekleşti.

Uzmanlara göre güneşin dünyaya bakan yüzünde gerçekleşecek şiddetli bir patlama dünya çapında bölgesel elektrik kesintilerinin yaşanmasına neden olabilir. Güneşin faaliyetlerinin yoğunlaştığı her sene yaşanan onlarca patlamanın ve oluşan güneş fırtınalarının genelde dünyaya etkisi olmuyor. Patlamalar sonucu ortaya çıkan milyarlarca tonluk yüklü parçacıklar güneş sisteminin ve uzayın boşluklarına dağılıyor.

Hesaplamalara göre her yüzyılda dünyayı etkileyen bir güneş fırtınası oluşuyor. Dünyayı etkileyen bilinen en son güneş fırtınası 1859 yılında kayıtlara Carrington Olayı olarak geçen ve neredeyse Ekvatora kadar tüm geceyi aydınlatan, inanılmaz Aurora görüntüleri oluşturan güçlü elektromanyetik patlamaydı.  O yıllardaki sınırlı elektrik ve telgraf sistemleri ciddi hasar görmüş ve tekrar çalışabilmeleri için haftalar geçmesi gerekmişti.

Peki güneş fırtınaları önceden tahmin edilerek önlem alınamaz mı? Uzmanlar bu konuda çalışmalarını son derece ilerletmelerine rağmen bu konuda henüz kendimizi güvende hissetmemize yol açabilecek bir durum söz konusu değil. Özellikle NASA'nın güneşi gözleyen SDO ve benzeri uzay araçları güneş hakkında oldukça geniş verilere ulaşılmasını sağladı. Ama yine de birçok patlama tahmini gerçekleşmiyor ve çok sayıda önceden tahmin edilemeyen patlama gerçekleşiyor.

Üstelik dünyayı alt üst edebilecek böyle bir güneş fırtınasının oluşmasından önce tespit edilebilmesi için 30 dakika ya da biraz fazla vaktimiz olacak.

Güneş fırtınalarının insanlığı etkileyebileceği önemli bir nokta dünya çevresinde dolanan uydular. İletişim için ciddi manada bağımlı olduğumuz uyduların güçlü bir güneş fırtınası karşısında ne kadar dayanıklı olabileceği henüz cevabı olmayan bir soru. Uyduları da etkileyecek güçlü bir güneş fırtınası dünya üzerindeki iletişimi de uzun süreli olarak aksatabilir.