2030’lı yılların ortasına kadar Mars’a bilim adamı göndermeyi düşünmeyen NASA, atmosferi yüzde 95 karbondioksit olan gezegende insanoğlunun hayata yenik düşebileceğini öngörüyor. Fakat yine de ellerini bağlayıp oturmuyor.
Araştırma ekipleri, böyle bir görevin üstlenilebilmesi için uzay elbisesi geliştirmek ve bunu test etmekle meşgul. Mars’a özel olarak geliştirilecek kıyafet için göz önünde bulundurulması gereken unsurlardan biri, oradaki toprak özelliği. Fazla miktarda demiroksit ve diğer minerallerden oluştuğu için Mars’ın yüzeyini kaplayan toprağın rengi kırmızı. Birçok bilim adamı, bu durumun korumasız bir cilt üzerinde kimyasal yanığa sebep olabileceği gerekçesiyle endişe ediyor. Arsenik gibi zehirli maddeler içermesi de işin başka düşündürücü boyutu.
BBC Focus adlı dergide yer alan habere göre Kuzey Dakota Üniversitesi’nin İnsanlı Uzay Uçuşu Laboratuvarı, NDX-1 adlı Mars’a özel bir elbise hazırladı. Pablo de Leon tarafından tasarlanan kıyafet, 200 kilo ağırlığında. Ancak yüzey yerçekimi Dünya’nınkinin üçte biri kadar olan Mars’ta bu ağırlık 70 kilo oluyor. Tüm uzay kıyafetleri gibi giyinilebilir bir balona benzeyen basınçlı uzay giysisi NDX-1, giyen kişinin tükürüğünün kaynamasını engelliyor.
Araştırmacılar, Mars’ı keşfetmek için oldukça istekli. Dondurucu soğuğa ve rüzgâra karşı dayanıklı olan 100 bin dolarlık Mars giysisi NDX-1, Avustralya, Antarktika ve Utah gibi Mars’ın dünyadaki örneklerine benzer birçok yerde test edildi. Çünkü Mars’ın yüzey sıcaklığı oldukça değişken. Yazın sıcaklık 35 derece iken, kışın -140’ı bulabiliyor.
Giyinilebilir bir bilgisayarı andıran Aouda.X de bu yılın başında Avusturya Alpleri’ndeki buz mağarasında bir dizi teste tabi tutuldu. Sırf Mars’a gidecek olan bilim adamlarının yaşayabilirliğini gözden geçirmek için. Aouda.X dizayn edilirken göz önünde bulundurulan ilk şart, Mars kaşifinin kendine güvenmesini sağlamak. Mevcut uzay giysileri, dünyadaki görev kontrol merkezi tarafından kontrol edilebilen uzaktan ölçüme sahip. Ancak Mars bizden uzak olduğu için oraya gitmeyi planlayan bilim adamları hava basıncını, sıcaklığı ve karbondioksit seviyesini kendi kendine kontrol etmek zorunda.
NDX-1’in Mars için tasarlanmasına karşın, NASA’nın Z-1’i uzay, Ay, Mars ve küçük gezegenler gibi daha geniş amaçlı kullanım için hazır hale getirildi.
Avusturya Uzay Ajansı ise daha spesifik bir konu üzerinde çalışmakla meşgul. O da şu ki: Bir astronot, akıllı uzay giysisi ile nasıl etkileşim halinde olabilir? Aouda.X giysisini geliştiren Alexander Soucek, bilim adamlarını Mars’a gönderebilmek için daha çok yol almaları gerektiği kanaatinde. Zira “Bizim yaptığımız, mozaiğin sadece küçük bir parçası.” diyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder