NASA ve Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) ortak projelerinde kullanılan Hubble Uzay Teleskobu, Güneş gibi gezegenlere hayat veren yıldızları inceliyor. Teleskop, Egg (yumurta) Nebulası’nda, yıldızların ölümüne ait bugüne kadar elde edilen en iyi görüntülerden birini yakaladı.
Ölmekte olan yıldızlar, dönüşüm safhalarında iyonlaşan ve parlayan gaz kümelerini uzaya saçmaya başlıyor ve giderek genleşiyor. “Preplanetary nebula phase” olarak bilinen bu süreçte, yıldızın merkezindeki aşırı sıcaklık gazları harekete geçiriyor ve binlerce yıl boyunca uzayın karanlığında parlamasını sağlıyor.
Kozmik terimlerde çok kısa süren bu safha, uzaydaki büyük mesafelerde çok sönük olarak beliriyor. Ölü yıldızlara ait nebulaların (gaz ve toz bulutu) ne sıklıkta ortaya çıktığı ve saçtıkları ışığın parlaklığı, ölüm safhasının ne zaman başladığı hakkında da fikir veriyor.
Cygnus (Kuğu) Takımyıldızı’nda 40 yıl önce keşfedilen Yumurta Nebulası, çok güçlü teleskopların gözlemyebildiği yıldız ölümlerinin ilk örneği. Onlarca yıldır süren araştırmalar, bu sürecin sakladığı sırları hala tam olarak ortaya çıkarabilmiş değil.
YILDIZ BULUTTA SAKLI
Fotoğrafın ortasındaki kalın toz bulutu, içinde nebulanın doğduğu yıldızın merkezini saklıyor. Doğrudan gözlemlenemese de, yıldızdan saçılan dört ışın demeti yıldızın yerini belli ediyor. Gök bilimciler, merkezde meydana gelen şok dalgalarının oluşturduğu deliklerin, ışınların toz bulutundan çıkmasına yardımcı olduğunu düşünüyor.
Bilim insanları, bu mekanizmanın nasıl oluştuğu hala tam olarak çözebilmiş değil. Bir olasılık, nebulanın ortasında, tek yıldızlı değil, ikili yıldızdan oluşan bir sistem olduğu.
Egg (yumurta) nebulası |
Merkezdeki toz bulutunu saran daireler ise her birkaç yüz yılda yaşanan partlamaların saçtığı materyallerden oluşan halkalar. Hubble, bu görüntyü Wide Field Camera 3 ile yakaladı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder